کد مطلب:27998 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:119

سوگند دادن های علی












846. مسند ابن حنبل - به نقل از ابو طُفَیل -:علی علیه السلام مردم را در رُحبه[1] گردآورد. سپس به آنان گفت:«من، هر مرد مسلمانی را كه شنیده است پیامبر خدا در روز غدیر خم چه گفته، سوگند می دهم كه برخیزد».

پس، سی نفر از مردم[2] برخاستند و گواهی دادند كه [ پیامبر خدا] دست او را گرفت و به مردم گفت:«آیا می دانید كه من به مؤمنان از خود آنها سزاوارترم؟». گفتند:آری، ای پیامبر خدا! گفت:«هر كه من مولای اویم، این مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار».

بیرون آمدم و در دلم تردیدی بود. زید بن ارقم را دیدم و به او گفتم:من شنیدم علی این گونه می گوید. گفت:برای چه انكار می كنی؟ من خود شنیدم كه پیامبر خدا آن را در حقّ او می گوید.[3].

847. اُسْد الغابة - به نقل از ابو طفیل -:ما نزد علی علیه السلام بودیم كه گفت:«آنان را كه در روز غدیر خم حضور داشتند، به خدای متعال، سوگند می دهم كه برخیزند».

پس، هفده مرد برخاستند كه از جمله آنان ابو قُدامه انصاری بود. آنان گفتند:گواهی می دهیم كه با پیامبر خدا از حَجّة الوداع به سوی مدینه باز می گشتیم كه هنگام ظهر، پیامبر خدا بیرون آمد و فرمان داد درختان را با ریسمان ببندند و پارچه ای بر آنها افكنده شود. سپس ندای نماز داد و بیرون آمدیم و نماز گزاردیم. سپس برخاست و پس از حمد و ثنای الهی گفت:«ای مردم! آیا می دانید كه خدای عزوجلمولای من است و من، مولای مؤمنانم و من به شما از خودتان سزاوارترم؟» و بارها آن را گفت. گفتیم:آری. پس در حالی كه دست تو را گرفته بود، سه بار گفت:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار!».[4].

848. مسند ابن حنبل - به نقل از زید بن ارقم -:علی علیه السلام از مردم، گواهی خواست و گفت:«به خدا سوگند می دهم كه گواهی دهد هر كسی كه شنیده است پیامبر خدا گفته:"خدایا! هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار"».

پس، شانزده تن برخاستند و گواهی دادند.[5].

849. مسند ابن حنبل - به نقل از زادان بن عمر -:شنیدم علی علیه السلام در رُحبه، مردم را سوگند می دهد و می گوید:«چه كسی بر سخنان پیامبر خدا در روز غدیر خم گواهی می دهد؟». پس، سیزده مرد برخاستند و گواهی دادند كه شنیده اند پیامبر خدا گفته است:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست».[6].

850. المعجم الأوسط - به نقل از عمیرة بن سعد -:شنیدم علی علیه السلام مردم را سوگند می دهد كه چه كسی شنیده است پیامبر خدا بگوید:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست». پس سیزده تن برخاستند و گواهی دادند كه پیامبر خدا گفته است:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست»[7]. [8].

851. مسند ابن حنبل - به نقل از زیاد بن ابی زیاد -:شنیدم علی بن ابی طالب علیه السلام مردم را سوگند می دهد و می گوید:«هر مرد مسلمانی را كه شنیده است پیامبر خدا در روز غدیر خم چه گفته، سوگند می دهم [ كه برخیزد]». پس، دوازده تن از بَدریان[9] برخاستند و گواهی دادند.[10].

852. السنّة - به نقل از مهاجر بن عمیره یا عمیرة بن مهاجر -:شنیدم علی علیه السلام بر منبر، مردم را سوگند می دهد كه چه كس شنیده است پیامبر خدا بگوید:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست». پس دوازده مرد برخاستند و گفتند:شنیدیم كه پیامبر خدا آن را می گوید.[11].

853. مسند ابن حنبل - به نقل از عبد الرحمان بن ابی لیلی -:حضور داشتم كه علی علیه السلام در رحبه، مردم را [ چنین] سوگند می داد:«هر كس را كه شنیده است پیامبر خدا روز غدیر خم می گوید:"هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست"، سوگند می دهم برخیزد و گواهی دهد».

دوازده بَدری برخاستند - گویی كه اكنون آنان را می بینم - و گفتند:ما گواهی می دهیم كه شنیدیم پیامبر خدا روز غدیر خم گفت:«آیا من به مؤمنان از خود آنها سزاوارتر نیستم و همسران من، مادران آنان نیستند؟». گفتیم:چرا، ای پیامبر خدا! گفت:«پس هر كه من مولای اویم، علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار!».[12].

854. خصائص أمیر المؤمنین - به نقل از زید بن یثیع -:شنیدم علی بن ابی طالب علیه السلام بر منبر كوفه می گوید:«من اصحاب محمّدصلی الله علیه وآله و نه غیر آنان را سوگند می دهم، هر كس شنیده است پیامبر خدا در روز غدیر خم گفته:"هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار!"، [ برخیزد و گواهی دهد]».

پس، شش نفر از یك سوی منبر و شش نفر از سوی دیگر برخاستند و گواهی دادند كه شنیده اند پیامبر خدا آن را گفته است.[13].

855. شرح الأخبار - به نقل از ابو رمله -:در رحبه، نزد علی علیه السلام نشسته بودم كه چهار سوار، بر شترانی نیكو به سوی ما آمدند و شتران خود را در دوردست خواباندند و جلو آمدند تا نزد علی علیه السلام ایستادند و گفتند:سلام بر تو، ای مولای ما! گفت:«و سلام بر شما! از كجا می آیید؟». گفتند:از فلان سرزمین می آییم.

[ علی علیه السلام] گفت:«چرا مرا مولای خود خواندید؟». گفتند:در روز غدیر خم شنیدیم كه پیامبر خدا می گوید:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن بدار!».

این هنگام، علی علیه السلام گفت:«شما را به خدا سوگند می دهم هر كدامِ شما كه از پیامبر خدا شنیده است آنچه را این گروه می گویند، برخیزد و سخن بگوید». پس، دوازده مرد برخاستند و بدان گواهی دادند.[14].

856. خصائص أمیر المؤمنین - به نقل از عمرو ذو مرّ -:ناظر بودم كه در رحبه، علی علیه السلام اصحاب محمّدصلی الله علیه وآله را سوگند می داد كه:«كدامتان آنچه را پیامبر خدا در روز غدیر خم گفت، شنیده است؟».

پس، مردمی برخاستند و گواهی دادند كه شنیده اند پیامبر خدا می گوید:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار و با آنان كه مهرش را به دل دارند، مهربان و با آنان كه كینه اش را در دل دارند، نامهربان باش و یاورش را یاری ده!».[15].

857. اُسد الغابة - به نقل از یَعلی بن مرّه -:شنیدم پیامبر خدا می گوید:«هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار!». پس چون علی علیه السلام به كوفه آمد، مردم را سوگند داد كه چه كسی از پیامبرصلی الله علیه وآله شنیده است؟ پس، بیش از ده تن گواهی دادند، كه عامر بن لیلی غِفاری از جمله آنان بود.[16].

858. اُسد الغابة - به نقل از اصبغ بن نباته -:علی علیه السلام مردم را سوگند داد كه هر كس شنیده است پیامبر خدا روز غدیر خم چه گفته، برخیزد. پس، بیش از ده تن برخاستند - كه در آن میان، ابو ایّوب انصاری و ابو زینب هم بودند - و گفتند:گواهی می دهیم كه ما شنیدیم پیامبر خدا در حالی كه روز غدیر خم، دستت را بالا آورده بود، گفت:«آیا گواهی نمی دهید كه من رساندم و خیرخواهی كردم؟». گفتند:گواهی می دهیم كه رساندی و خیرخواهی كردی. گفت:«بدانید كه خدایعزوجل ولیّ من است و من، ولیّ مؤمنانم و هركه من مولای اویم، علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست بدار و دشمنش را دشمن بدار و با آن كس كه مهرش را به دل دارد، مهربان باش و یاورش را یاری ده و كینه توزانش را دشمن باش!».[17].

859. اُسد الغابة - به نقل از اصبغ بن نباته -:علی علیه السلام مردم را در رُحبَه سوگند داد كه هر كس شنیده است پیامبر خدا روز غدیر خم چه گفته، برخیزد و جز كسی كه از پیامبر خدا شنیده است، برنخیزد.

پس، بیش از ده تن برخاستند، كه ابو ایّوب انصاری، ابو عمرة بن عمرو بن محصن، ابو زینب، سهل بن حنیف، خزیمة بن ثابت، عبد اللَّه بن ثابت انصاری، حبشی بن جناده سلولی، عبید بن عازب انصاری، نعمان بن عجلان انصاری، ثابت بن ودیعه انصاری، ابو فضاله انصاری و عبد الرحمان بن عبد ربّ انصاری، هم در میان آنان بودند.

پس گفتند:گواهی می دهیم كه شنیدیم پیامبر خدا می گوید:«آگاه باشید كه خدایعزوجل ولیّ من است و من، ولیّ مؤمنانم! آگاه باشید هر كه من مولای اویم، علی مولای اوست! خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار و با هر كه مهر او را به دل دارد، مهربان و با هر كه كینه او دارد، نامهربان باش و یاور او را یاری ده!».[18].

860. خصائص أمیر المؤمنین - به نقل از سعید بن وَهْب -:علی علیه السلام در رُحبَه گفت:«به خدا سوگند می دهم هر كس را كه شنیده است پیامبر خدا روز غدیر خم گفته:"خداوند، ولیّ من است و من، ولیّ مؤمنانم و هر كه من ولیّ اویم، این، ولیّ اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار و یاورش را یاری ده"، برخیزد».

شش نفر از كنار من برخاستند.

زید بن یثیع می گوید:شش نفر هم از نزد من برخاستند.[19].

861. المستدرك علی الصحیحین - به نقل از ایاس ضَبّی، از پدرش -:در جنگ جمل با علی علیه السلام بودیم. پس به طلحة بن عبید اللَّه پیام داد كه به دیدارش بیاید. طلحه آمد. به او گفت:«تو را به خدا سوگند می دهم! آیا شنیدی كه پیامبر خدا بگوید:"هر كه من مولای اویم، پس علی مولای اوست. خدایا! دوستدارش را دوست و دشمنش را دشمن بدار"؟». گفت:آری. گفت:«پس چرا با من می جنگی؟». گفت:به یاد نمی آوردم. پس طلحه بازگشت[20]. [21].

ر. ك:الغدیر:187 - 159/1.









    1. رُحبه، روستایی روبه روی قادسیه و به فاصله یك روز راه پیاده از كوفه است و رُحبة خُنَیس نیز نام محلّه ای در كوفه است. به صحن و حیاط مسجد و خانه هم رحبه گفته می شود. (معجم البلدان:33/3)
    2. ابو نعیم می گوید:«عدّه فراوانی از مردم».
    3. مسند ابن حنبل:19321/82/7، فضائل الصحابة:1167/682/2.
    4. اُسد الغابة:6177/246/6. نیز، ر. ك:الإصابة:10416/274/7.
    5. مسند ابن حنبل:23204/51/9، تاریخ دمشق:8678/204/42.
    6. مسند ابن حنبل:641/182/1، فضائل الصحابة:991/585/2.
    7. در المناقب ابن مغازلی (38/26) آمده است:«و دوازده مرد برخاستند كه ابو هریره، ابو سعید و انس بن مالك از زمره آنان بودند».
    8. المعجم الأوسط:2110/324/2، و 2254/369/2، تاریخ دمشق:8686/209/42.
    9. مجاهدان حاضر در نبرد بدر. (م)
    10. مسند ابن حنبل:670/191/1، تاریخ دمشق:212/42، البدایة والنهایة:349/7.
    11. السنّة، ابن ابی عاصم:1373/593.
    12. مسند ابن حنبل:961/252/1، مسند أبی یعلی: 563/286/1، تاریخ دمشق:8682/206/42.
    13. خصائص أمیر المؤمنین:88/161، المصنّف فی الأحادیث والآثار:28/499/7.
    14. شرح الأخبار:29/109/1. نیز، ر. ك:كشف الغمّة:318/1.
    15. خصائص أمیر المؤمنین:99/181، مسند البزّار:786/35/3.
    16. اُسد الغابة:2730/137/3 و 5169/281/5 و 1844/362/2.
    17. اُسد الغابة:5933/126/6، الإصابة:5170/276/4 و 9969/136/7.
    18. اُسد الغابة:3347/465/3.
    19. خصائص أمیر المؤمنین:98/180. نیز، ر. ك:86/159 و87/160.
    20. لیكن مشهورترْ آن است كه طلحه از جنگ، منصرف نشد. ر. ك:ج 5، ص 263 (كشته شدن طلحه به دست مروان).
    21. المستدرك علی الصحیحین:5594/419/3، مسند البزّار:958/171/3.